Bayram sofralarının vazgeçilmezi olan çikolataların tadı, uzun süredir tüketicilerin dilinde bir soru işareti. Peki, bayram çikolatasının o nostaljik lezzeti neden artık aynı değil? Cevap, küresel kakao fiyatlarındaki rekor artıştan, Türkiye’deki yüksek enflasyona ve üreticilerin maliyet düşürme çabalarına kadar uzanıyor.
Kakao Fiyatları Rekor Kırdı, Üreticiler Alternatiflere Yöneldi
Çikolatanın ana hammaddesi olan kakaonun fiyatı, iklim krizi nedeniyle yaşanan üretim düşüşleri sonucu geçen yıl tarihi zirvelere ulaştı. Bu durum, çikolata üreticilerini daha ucuz alternatifler aramaya itti. Kakao yağı yerine palm yağı gibi bitkisel yağlar, süt yerine süt tozu ve peyniraltı suyu gibi malzemeler kullanılmaya başlandı. Bu da “kokolin” olarak adlandırılan, gerçek çikolataya göre daha uzun raf ömrüne sahip ve maliyeti düşük ürünlerin yaygınlaşmasına neden oldu.
Tüketici Damak Zevki Değişiyor
Zamanla bu yeni formüllere alışan tüketicilerin damak zevki de değişti. Öyle ki, bazıları artık gerçek çikolatanın yoğun tadını yadırgayabiliyor. Tüketici Birliği’nin verilerine göre, 2024 yılında çikolata fiyatları yüzde 206’dan fazla arttı. Bu artışta, ham madde maliyetlerindeki yükselişin yanı sıra, Türkiye’deki genel enflasyon ve bayram öncesi artan talep de etkili oldu.
‘Gerçek Çikolata’ Pazarı Daralıyor
Uzmanlar, Türkiye’de gerçek çikolata pazarının giderek daraldığını, kokolin gibi alternatif ürünlerin ise pazar payını artırdığını belirtiyor. Gerçek çikolatanın lojistiği daha zor ve maliyetli olduğu için, üreticiler ve tüketiciler ekonomik seçeneklere yöneliyor. Ancak bu durum, bayram çikolatalarının o bildiğimiz, özel tadının kaybolmasına yol açıyor.