İstanbul-Seul seferini yapan Asiana Airlines‘a ait yolcu uçağında yaşanan sıra dışı bir olay, havacılıkta güvenliğin neden her şeyden önce geldiğini bir kez daha gözler önüne serdi. Bir yolcunun koltuk arasına düşürdüğü powerbank (taşınabilir şarj cihazı) çıkarılamayınca, uçağın kaptan pilotu binlerce kilometre katettikten sonra Kazakistan hava sahasından İstanbul’a geri dönme kararı aldı.
Kazakistan Üzerinden Geri Dönüş
Edinilen bilgilere göre, Asiana Airlines’ın Boeing 777 tipi uçağı, İstanbul Havalimanı’ndan sorunsuz bir şekilde havalanarak Seul’e doğru yolculuğuna başladı. Uçak Kazakistan hava sahasında seyrine devam ederken, bir yolcu yanında taşıdığı powerbank’i koltuk mekanizmasının arasına düşürdü. Yolcunun kendi çabalarıyla cihazı çıkaramaması üzerine durum kabin ekibine bildirildi.
Kabin görevlilerinin de yaptığı tüm müdahalelere rağmen sıkışan şarj cihazı yerinden çıkarılamadı. Bu durum üzerine uçağın kaptan pilotu, olası bir güvenlik riskini göze almamak adına, saatlerdir devam eden uçuşu iptal ederek İstanbul Havalimanı’na geri dönme talimatı verdi. Uçak, gece saat 23.25’te sorunsuz bir şekilde İstanbul’a iniş yaptı.
Peki Neden Bir Powerbank Bu Kadar Önemli?
Sıradan bir yolcu için basit bir şarj cihazının koca bir uçağı geri döndürmesi abartılı bir önlem gibi görünebilir. Ancak gerçekte, sıkışan bir powerbank, havacılık otoritelerinin en çok korktuğu risklerden birini barındırır: Durdurulamayan Lityum-İyon Batarya Yangını.
Powerbank’ler, Lityum-İyon (Li-ion) piller içerir. Bu piller, koltuk mekanizması gibi metal ve hareketli bir aksamın arasına sıkıştığında ezilebilir veya hasar görebilir. Ezilen bir Lityum-İyon pil, kısa devre yaparak “termal kaçak” (thermal runaway) olarak bilinen bir reaksiyonu tetikleyebilir. Bu, pilin kontrolsüz bir şekilde ısınıp alev alması ve hatta patlaması anlamına gelir. Uçak içinde çıkan ve söndürülmesi son derece zor olan bu tür bir yangın, dakikalar içinde felaketle sonuçlanabilir. Pilotun aldığı karar, bu potansiyel felaketi önlemeye yönelik, standart bir havacılık güvenlik prosedürüdür.
SHGM Daha Önce Uyarmıştı
Geçmişte yaşanan olaylar, bu riskin ne kadar gerçek olduğunu kanıtlıyor. Daha önce Güney Kore’de bir uçakta powerbank patlaması sonucu yangın çıkması üzerine Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), havayolu şirketlerine yolcuların bu cihazları uçuş sırasında kullanmasının yasaklanması yönünde önemli bir tavsiyede bulunmuştu.